«Ο ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΟΣ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΣ»
Το Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης ιδρύθηκε µε την ΚΥΑ 5796/1996 και είναι ένα από τα µεγαλύτερα υγροτοπικά πάρκα της Ελλάδας καλύπτοντας έκταση 930.000 στρεµµάτων. Χαρακτηρίζεται για τη µεγάλη βιολογική, αισθητική, επιστηµονική, γεωµορφολογική και παιδαγωγική του αξία. Περιλαµβάνει τις προστατευόµενες περιοχές των υγροτόπων Δέλτα Νέστου, Λίµνης Βιστωνίδας, Λίµνης Ισµαρίδας και της ευρύτερης περιοχής τους. Το 1971 µε την ένταξη των υγροτόπων στη Σύµβαση Ραµσάρ για τους Υγροτόπους Διεθνούς Σηµασίας, ξεκίνησε και η προστασία της περιοχής, η οποία συνεχίστηκε σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Λίµνη Βιστωνίδα και σύµπλεγµα λιµνοθαλασσών
Η λίµνη Βιστωνίδα αποτελεί την τέταρτη µεγαλύτερη λίµνη της Ελλάδας, συνολικής έκτασης 42.000 στέµµατα και µέσο βάθος 2,5 µέτρα. Εκτείνεται στις Π.Ε Ξάνθης και Ροδόπης και είναι ένας από τους οµορφότερους υγρότοπους της Ελλάδας, µε λιµνοθαλάσσια και λιµναία χαρακτηριστικά εξαιρετικής οικολογικής αξίας. Το υγροτοπικό σύµπλεγµα της Βιστωνίδας συµπληρώνουν λιμνοθάλασσες στα δυτικά και νότια της λίμνης, ανοικτές προς τον Βιστωνικό κόλπο, με μεγαλύτερες της Λαφρούδα, τη Λάφρη, τον Λαγό και το Πόρτο Λάγος.
Στην περιοχή του Πόρτο Λάγος συναντάται αποικία ερωδιών µέσα σε µια πευκώδη έκταση. Επίσης στην περιοχή της λίµνης Βιστωνίδας, βρίσκουν καταφύγιο σπάνια είδη ενδηµικών ψαριών όπως η θρίτσα (Alosa vistonica) και η γελάρτζα (Alburnus vistonicus), ενα από τα σπανιότερα ειδη πουλιών στον κόσµο, το κεφαλούδι (Oxyura leucocephala), ενώ αποτελεί και σηµείο αναπαραγωγής ενός από τα µεγαλύτερα είδη πάπιας που υπάρχουν στην Ελλάδα, της βαρβάρας (Tadorna tadorna). Η Βιστωνίδα χαρακτηρίζεται από ένα µοναδικό φαινόµενο. Το βόρειο τµήµα της έχει γλυκό νερό, καθώς δέχεται τις εισροές των ποταµών Κόσυνθου, Κοµψάτου και Τραύου (ή Ασπροπόταµου). Το νότιο τµήµα της, που δέχεται θαλασσινό νερό από τα στόµια επικοινωνίας µε τη λιµνοθάλασσα Πόρτο Λάγος, είναι υφάλµυρο µε µεταβαλλόµενη αλατότητα.
Δέλτα Νέστου
Αποτελεί έναν από τους πιο σηµαντικούς υγρότοπους σε ευρωπαϊκό έδαφος, καθώς διαθέτει τέσσερα διαφορετικά οικοσυστήµατα και πολλούς βιότοπους. Εκτείνεται στα νότια σύνορα των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΠΕ) Καβάλας και Ξάνθης, έχει συνολική έκταση περίπου 500.000 στρεµµάτων και οριοθετείται από τα χωριά Νέα Καρβάλη στα δυτικά, Τοξότες στα βόρεια και Άβδηρα στα ανατολικά Ιδιαίτερα σηµαντικό απο οικολογική άποψη είναι το υδροχαρες δάσος του Κοτζά Ορµάν (Μεγάλο ∆άσος), το οποίο σήµερα καταλαµβάνει έκταση 4.500 στρεµµάτων. Το άλλοτε ιδιαίτερα εκτεταµένο σπάνιο αυτό δάσος που απλωνόταν σε µια 25πλάσια έκταση, ήταν φηµισµένο για τη φυσική οµορφιά και την παρθένα κατάστασή του µε δέντρα που έφταναν τα 40 µ σε ύψος και τα 2 µ σε διάµετρο. Σήµερα, αν και αρκετά περιορισµένο, εξακολουθεί να διατηρεί αρκετά από τα αρχέγονα χαρακτηριστικά του. Η ευρύτερη περιοχή του ∆έλτα Νέστου φιλοξενεί σήµερα σπάνια είδη, όπως το τσακάλι (Canis aureus), η βίδρα (Lutra lutra), η αγκαθοκαληµάνα (Vanellus spinosus) και τον µοναδικό γενετικά καθαρό αυτόχθων πληθυσµό κολχικού φασιανού (Phasianus colchicus).
Λίμνη Ισμαρίδα και λιμνοθάλασσες Ροδόπης
Η λίµνη Ισµαρίδα (Μητρικού) µε έκταση περίπου 3.200 στρέµµατα αποτελεί τη µοναδική λίµνη γλυκού νερού στη Θράκη και φιλοξενεί συνολικά 330 είδη πανίδας. Είναι µια µικρή σε µέγεθος λίµνη µε ρηχά νερά, αφού το µέγιστο βάθος της δεν ξεπερνά το 1,5 µέτρο. Νότια συνδέεται µε το Θρακικό πέλαγος, µέσω ενός διαύλου µήκους 5,2 χιλιοµέτρων. Βόρεια εκβάλλει ο ποταµός Βοσβόζης, σχηµατίζοντας ένα µικρό δέλτα, ενώ ανατολικά της διαρρέει ο Λίσσος (Φιλιούρης). Οι Λιµνοθάλασσες Ξηρολίµνη (Φανάρι), Αρωγή (Καρατζά), Αλυκή (Μέση), Πτελέα και Έλος, εκτείνονται δυτικά της Ισµαρίδας και φιλοξενούν µερικά από τα σημαντικά είδη πουλιών όπως η χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus), ο θαλασσαετός (Haliaeetus albicilla) και ο κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides).
Ο Φορέας ∆ιαχείρισης ∆έλτα Νέστου Βιστωνίδας – Ισµαρίδας (πλέον Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Νέστου Βιστωνίδας και Ροδόπης) συστάθηκε µε το Ν.3044/2002 και αποτελεί το θεσµοθετηµένο όργανο του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης (ΕΠ ΑΜΑΘ) µε κύριες ευθύνες:
- Τη διατήρηση των φυσικών πόρων και της βιοποικιλότητας του ΕΠ ΑΜΑΘ
- Την αποκατάσταση και τη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας στο ΕΠ ΑΜΑΘ
- Την ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών της περιοχής
- Την τοπική ανάπτυξη ανθρώπινων δραστηριοτήτων
- Την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την ανάπτυξη του οικοτουρισµού
- Την κοινωνική, οικονοµική και πολιτιστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής
